فن ماشینی است که برای ایجاد جریان
هوا استفاده می شود. یک فن شامل آرایش چرخشی از پره ها یا تیغه ها است که عموماً از چوب، پلاستیک یا فلز ساخته شده اند که بر روی هوا تأثیر می گذارند. مجموعه دوار تیغه ها و هاب به عنوان پروانه، روتور یا رانر شناخته می شود. معمولاً در داخل نوعی مسکن یا مورد قرار می گیرد.[1] این ممکن است جریان هوا را هدایت کند یا با جلوگیری از تماس اشیا با پره های فن، ایمنی را افزایش دهد. بیشتر فنها با موتورهای الکتریکی کار میکنند، اما میتوان از منابع دیگری مانند موتورهای هیدرولیک، میللنگهای دستی و موتورهای احتراق داخلی استفاده کرد.
از نظر مکانیکی، یک فن می تواند هر پره گردان یا پره هایی باشد که برای تولید جریان هوا استفاده می شود. پنکه ها جریان هوا را با حجم بالا و فشار کم (اگرچه بیشتر از فشار محیط) تولید می کنند، برخلاف کمپرسورهایی که فشارهای بالا را در حجم نسبتاً کم تولید می کنند. تیغههای فن اغلب زمانی که در معرض جریان هوا-سیال قرار میگیرند میچرخند و دستگاههایی که از این مزیت استفاده میکنند، مانند بادسنجها و توربینهای بادی، اغلب طرحهایی شبیه به فن دارند.
کاربردهای معمولی شامل کنترل آب و هوا و راحتی حرارتی شخصی (به عنوان مثال، میز برقی یا پنکه کف)، سیستم های خنک کننده موتور خودرو (به عنوان مثال، در جلوی رادیاتور)، سیستم های خنک کننده ماشین آلات (مانند داخل کامپیوترها و تقویت کننده های قدرت صوتی)، تهویه، استخراج دود، باد کردن (مثلاً جدا کردن کاه دانه غلات)، حذف گرد و غبار (مثلا مکیدن در جاروبرقی)، خشک کردن (معمولاً در ترکیب با منبع گرما) و ایجاد آبکش برای آتش سوزی. فن ها نیز کاربردهای متعددی در صنایع دارند. برخی از فن ها به طور مستقیم دستگاه را خنک می کنند و فرآیند می کنند و ممکن است به طور غیر مستقیم برای خنک سازی در مورد مبدل های حرارتی صنعتی استفاده شوند.
در حالی که فن ها اغلب برای خنک کردن افراد استفاده می شوند، آنها هوا را خنک نمی کنند (پنکه های برقی ممکن است به دلیل گرمای تولید شده توسط موتورهایشان کمی آن را گرم کنند)، اما با خنک شدن تبخیری عرق و افزایش انتقال حرارت به هوای اطراف کار می کنند. جریان هوا از طرف فن ها بنابراین، اگر هوای اطراف نزدیک به دمای بدن باشد و دارای رطوبت بالا باشد، ممکن است فن ها در خنک کردن بدن بی اثر شوند.